De volgende dag ben ik weer vroeg uit de veren. Er is werk aan de winkel. Heel veel werk. Om eerlijk te zijn weet ik niet waar ik als eerste aan moet beginnen. Morgenavond is de eerste bijeenkomst van het gloednieuwe Bewonerscomité RanddijkTegenWind al. Agenda, actiepunten maken en het kantoor opruimen. Chienny en ik delen een kantoor; ik voor mijn trainingen personal branding, en Chienny om ongestoord nachtenlang door te werken en gasten te ontvangen. Als Chienny daar heeft gezeten, is het kantoor een grote puinhoop, dus aan mij om het ‘voor het oog van het volk van Lage Landia’ weer leuk te krijgen.
Mijn eigen werk moet maar even op een laag pitje de komende weken. Gelukkig zitten we aan het einde van het jaar, is het wat rustiger en kan het ook.
Eerst moet ik ons nieuwe bewonerscomité bij de Wijze Leiders van Teut-city maar aanmelden. Dan is dat gebeurd en bestaan we ‘officieel’. Na lang rinkelen, wordt de telefoon in het huis van de Wijze Leiders opgenomen. “Aanmelden bewonerscomité? Hmm…. Dat weet ik niet.” Zes personen en twintig minuten verder wordt duidelijk, dat hier geen procedure voor bestaat. Advies: “zet de namen maar op de mail en dan is het geregeld.” Zogezegd, zo gedaan. Beetje vreemd vind ik het wel. Eerst roept Bouvy, dat er een bewonerscomité moet komen, en dan blijkt dat niemand hier iets vanaf weet bij de Overheid. Dat dit schering en inslag blijkt te zijn, daar komen we al snel achter.
De vuurdoop van RanddijkTegenWind
In een bomvol kantoor hebben wij de volgende avond ons eerste overleg. Op onze buren na, kennen we elkaar niet. Tien mensen. Compleet verschillend. De leeftijd varieert van begin 40 tot midden 70. Mannen en vrouwen. En actiebereid; dat is onze gemeenschappelijke deler. We gaan dit stoppen. Na binnen een half uur een ‘infiltrant’ van de molenlobby in Teut-city eruit te hebben gewerkt, gaan we aan de slag.
Er is geen tijd voor persoonlijke verhalen, er moet gehandeld worden. In weinig tijd moet het bijna onmogelijke worden gedaan: aantonen dat het plaatsen van windturbines op Randdijk niet kan. We moeten dus herrie maken. En hoe maak je herrie? Door zichtbaarheid in de media, en op straat. Er moet een tweede flyer gemaakt worden om de bewoners op te roepen om een zienswijze in te dienen op dat toetsingskader windenergie voor Randdijk. We besluiten dat er een handtekeningenactie moet komen, zodat we aan de Wijze Leiders van Teut-city en Gewest Zuid kunnen laten zien, dat het menens is met het gebrek aan draagvlak onder de bewoners voor windturbines op Randdijk. Ook de ondernemers op Randdijk moeten worden aangeschreven, en een brief aan de Volksbeschermers, dat dit gewoon niet kán. En persberichten; we moeten de wereld laten weten dat we bestaan. Dus ook een goede foto van ons bewonerscomité, het liefst met spandoeken. Lekker rebels!
Als tekstschrijver realiseer ik me, dat al dat schrijfwerk op mijn bord gaat belanden. En het regelen van spandoeken, opmaak van flyers en de coördinatie van dit alles. Niets aan te doen. Gelukkig komt mijn ervaring als directieassistente ook nu weer goed van pas. ‘Waar gehakt wordt, vallen spaanders,’ was een wijze les van een van mijn vroegere bazen. En dan ga je gewoon door. Hoeft allemaal niet zo perfect te zijn. Flyers, spandoeken, enveloppen, persberichten, brieven; allemaal binnen enkele dagen thuisbezorgd dankzij de voordeligste printshop van Lage Landia.
Ook de foto moet snel worden gemaakt. Op de Randdijk zelf, voor het verkeersbord met Teut-city erop, sta ik tussen vier mannen – de rest kon niet op dat moment – met borden en spandoek met de zelfontspanner van de camera te klooien. Eindelijk heb ik de juiste foto. Snel de foto en persbericht naar de regionale pamfletten sturen, en nu maar hopen dat ze willen plaatsen.
En hoera: het eerste geluksmoment is er. We staan een dag later in de krant als Bewonerscomité RanddijkTegenWind uit Teut-city, dat zich verzet tegen de komst van windturbines op Randdijk. Als eerste geplaatst in het pamflet van Schaapcity, notabene. Ondertussen loopt iedereen zich de benen uit het lijf om flyers te bezorgen, vragen te beantwoorden van verontruste bewoners, die nu ook wakker worden, en handtekeningen te verzamelen. Deur-aan-deur met een hele zaterdag erbij in de winkelcentra van Teut-city. We komen met de petitie erbij uit op 1500 handtekeningen. Het begint te lopen.
Ook de zienswijze namens het gloednieuwe bewonerscomité is inmiddels voorbereid en klaar om verzonden te worden. Net op tijd.
Op audiëntie bij Snaky en Glomolia in Teut-city
Onze aanwezigheid en acties zijn niet onopgemerkt gebleven bij de Wijze Leiders in Teut-city, blijkt al snel. Ik word gebeld door Glomolia, die aangeeft dat Wijze Leider Snaky een gesprek met ons wil plannen om van gedachten te wisselen over de windturbines op Randdijk.
Om met tien man daar aan te schuiven lijkt ons wat veel, dus besluiten we dat Chienny en ik, en onze buurman Justus hierheen gaan. Gewapend met informatie en allerlei feiten, die in een rap tempo inmiddels zijn gegroeid tot een ordner van 30 centimeter, vertrekken we naar het Huis van de Wijze Leiders van Teut-city. Wat zouden ze ons te vertellen hebben? Wij hebben in ieder geval genoeg munitie om Snaky eens stevig aan de tand te voelen.
Snaky en zijn assistente Glomolia hebben zich duidelijk herpakt na die rampzalig verlopen informatieavond eind september. In hun veilige Wijze Leidershuis, stralen zij autoriteit en zelfverzekerdheid uit. Drukbezette mensen, die voor dit soort onzin eigenlijk geen tijd hebben. Vooral Glomolia maakt het bont; ze hangt verveeld zo ongeveer uit haar stoel, en heeft ook niet de moeite genomen om professionele kleding aan te trekken. Iets dat we overigens later nog veel meer zullen zien bij de Wijze Leiders en Volksbeschermers in Teut-city en RivierRegio.
Snaky steekt van wal. Ik ga u hier niet vervelen met alle herhalingen die de revue passeren, want dan valt u in slaap. Wij waren al door de voorzitter van een actiegroep gewaarschuwd, dat Snaky een ‘groene, duurzame prediker’ van de bovenste plank was, flink intimiderend. En dat klopt. Alleen door hem ‘met geweld’ te onderbreken, krijg je de kans iets te zeggen.
Vanaf het begin richt Snaky zich alleen tot Chienny. Justus en ik worden finaal genegeerd. Chienny blijft altijd beleefd, en is ook niet van de directe confrontatie (oftewel: ‘de bijl erin’). Ik wel. Dus na een bijna een half uur dit oeverloze gezwam te hebben aangehoord, vol met onwaarheden en tegenstrijdigheden, trek ik van leer.
“Het was toch overduidelijk dat de bewoners van Fatum en Welgesteld geen windturbines op Randdijk wilden? Waarom is die enquête niet serieus genomen? En dat dit een onmogelijke locatie is. Teut-city blijkt gewoon een overeenkomst met Gewest Zuid te hebben gesloten in 2014 om ze op die plek te zetten. Daar heeft het team van de Wijze Leiders én Volksbeschermers dus gewoon mee ingestemd.” “Omdat het daar moet van Gewest Zuid,” herhaalt Snaky voor de zoveelste keer. “En het kan daar ook gewoon, volgens de onderzoekers. De bewoners krijgen gewoon een compensatie van de Windreus. Ieder jaar. Voor een gezamenlijk projectje: speeltuin, extra boompjes. Dat is toch prachtig? Het is goed voor Teut-city en de kindertjes. Die moeten ook verder.”
“Ik herhaal voor de zoveelste keer, dat ze die locatie maar ongedaan moeten maken en de windturbines maar ergens in de weilanden of op zee neer moeten zetten, waar bewoners er geen last van hebben.” Justus en Chienny vallen mij bij. Glomolia is inmiddels wat rechterop gaan zitten en begint Snaky te herhalen: ‘Het is al jarenlang een feit, dat Randdijk een geschikte locatie is voor windturbines.”
Ik werp tegen, “dat onderzoeksrapporten het tegenovergestelde aangeven.” Maar het is alsof je tegen een betonnen muur zit te praten. “En dat het toch erg is, dat alle informatie van de overheid maar op internet wordt gezet,” klaagt Glomolia. ‘Tja, je zal eens mondige burgers tegenover je krijgen,’ dacht ik.
Glomolia besluit haar betoog met de opmerking: “dat wij niet het enige bewonerscomité zijn.” Dat er verder geen ander comité blijkt te zijn, lijkt haar niet te deren. “We moeten niet denken, dat wij straks als enige inbreng bij de Windreus kunnen hebben,” vertelt zij ons bijna smalend. Snaky hangt er inmiddels als een zoutzak bij, blij dat Glomolia het van hem overneemt.
Dat het ons helemaal niet om een ‘dealtje’ met de Windreus gaat, maar dat we onze bestuurders op hun plichten aanspreken, kunnen we Glomolia niet aan het verstand brengen. We willen dat de Windreus gewoon van de radar verdwijnt op Randdijk. Er zijn blijkbaar in 2013 diverse locaties in Teut-city onderzocht door bureau WoodRiver – dat overal in RivierRegio onderzoeken voor windenergie lijkt uit te voeren – die veel geschikter blijken te zijn. Randdijk kwam als juist slechtste uit de bus, vanwege de veiligheidsrisico’s door de aanwezigheid van zware chemische industrie op die plek, én bovenop een grote woonwijk. Het nieuwe natuurgebiedje bij Slaapdam is volgens het onderzoek het meest geschikt. Op ruim 2,5 kilometer afstand van de huizen, waar niemand er last van heeft. Ook prima is het bedrijventerrein langs de snelweg. Ook daar wees het onderzoek uit, dat windturbines hier goed kunnen staan.
“Waarom heeft Snaky daar niets tegen gedaan? Met die kennis, toch doordrukken op de meest slechte locatie van heel Teut-city? Het Bewonerscomité is er om op te komen voor de belangen van de bewoners aan Randdijk”, deel ik deze twee fel mede. “Geen windturbines op Randdijk dus. Punt uit. En wij zijn hier om te kijken, hoe we dit gezamenlijk kunnen voorkomen.”
Dat blijkt dus niet het uitgangspunt van Snaky en Glomolia. Snaky verweert zich door te antwoorden “dat Bureau WoodRiver de expert is en dat zij de windturbines op Randdijk geschikt achten.” Op onze vraag, “waarom WoodRiver dat in haar eerste niet vond, en in een later ‘haalbaarheidsonderzoek’, in opdracht van de Wijze Leiders van Teut-city, Randdijk ineens weer wel geschikt acht,” krijgen we geen reactie. “Is dat niet toeschrijven naar de wensen van de opdrachtgever? Naar de wensen van Teut-city?”
We krijgen geen antwoord. Glomolia zucht nog maar eens, en Snaky antwoordt, “dat hij het proces niet kan stoppen.” Hij haalt aan, “dat wij ons dan maar bij de Volksbeschermers van Gewest Zuid moeten melden en daar inspreken, waarom wij deze windturbines op Randdijk niet willen. Dat is de enige manier zijn om Gewest Zuid op andere gedachten te brengen. De Wijze Leiders van Teut-city zou dat niet lukken. En dan het liefst volgende week, bij de Hoofdvergadering. Dan is er ook pers bij vanwege de begroting.”
Hiermee is de bespreking ten einde. Verder komen we bij die twee dus niet, we kunnen het zelf opknappen. Fijne kennismaking met de bestuurders van ons stadje. Glomolia zal ons nog een gespreksverslagje toesturen, en dat doet ze na een week. Het verslag klopt van geen kanten en is overduidelijk een blijk van minachting voor de burgers. Ik klim maar weer in de pen om een eigen versie van het gesprek op te schrijven en stuur dit haar toe. Glomolia lost onze kritiek op door beide verslagen te handhaven. ‘Begin van een lekkere samenwerking, zullen we maar zeggen.’ RanddijkTegenWind is opgericht en kan aan de slag in politiek bestuurdersland. Op naar Gewest Zuid in de Hofstad.
Frannie Frotter©