Met een bomvol hoofd sla ik weer aan het nadenken. We moeten verder in het nieuwe jaar. Maar wel gericht verder. Tot nu toe hebben we ons alleen maar kunnen richten op verzet en zichtbaarheid. De strategie was duidelijk: laten weten aan de Wijze Leiders en Volksbeschermers, dat vele bewoners rond Randdijk het niet eens zijn met de gang van zaken rond de windturbines die achter onze huizen moeten komen, naast alle ellende die we al hebben: geluidsoverlast van bedrijven, de scheepvaart, het verkeer op Randdijk en de snelweg verderop.
Er was neen gezegd tegen Gewest Zuid. “Dat is mooi”, roepen vele bewoners in Fatum tegen ons. Het besluit om de windturbines op Randdijk af te blazen, heeft breeduit in de krant gestaan, dus iedereen denkt er vanaf te zijn. Probleem opgelost.
Dat denken wij juist niet. Er staat in de intentieovereenkomst namelijk een vervelend addertje: “Indien echter Teut-city niet, of niet tijdig aan de inspanningsverplichting zal (kunnen) voldoen, dan zullen de Wijze leiders van Gewest Zuid, na in overleg met Teut-city te zijn getreden, bezien of bevoegdheid wederom op gewestelijk niveau gelegd dient te worden, is er sprake van tijdsdruk en de noodzaak van overleg tussen Gewest Zuid en Teut-city, waarbij Gewest Zuid de lead heeft.”
Echte overheidstaal en dé manier om alle partijen in te dekken. Dit betekent dat er dus intensief overleg plaatsvindt en heeft plaatsgevonden – wat ons vermoeden al de hele tijd is – tussen Teut-city en Gewest Zuid. Daar moeten we dus goed rekening mee houden. En vooral met de dreiging die deze clausule met zich meebrengt. Snaky heeft constant geroepen, dat Teut-city de regie moest houden. Nu heeft hij de regie gewoon weggegeven. Daar klopt iets niet. Hiermee bevestigt hij namelijk, dat het oorspronkelijke plan om op Randdijk twee van die ‘giga’-turbines neer te zetten, gewoon via de achterdeur – via Gewest Zuid dus – weer terugkomt. Met díe winst, dat de Wijze Leiders van Teut-city tegen de inwoners van Fatum kunnen zeggen: “wij hebben het plan afgewezen, het is de schuld van Gewest Zuid.”
Dat laten we niet gebeuren, is de conclusie. We moeten er bovenop blijven zitten en vooral doorgaan met drammen op die alternatieve locaties, en uitvogelen wie er nu op welk moment de regie heeft: Gewest Zuid of Teut-city? Dan kunnen we ze daarop aanspreken, en zijn wij een extra paar Volksbeschermers, die het hele spul bij de les moet zien te houden.
Zienswijze
De Wijze Leiders van Teut-city blijken daags na de bijeenkomst in hun Huis een zienswijze aan Gewest Zuid te hebben gestuurd. Geen brandbrief. Ik kan maar niet wennen aan dat woord: zienswijze. Een beschaafde manier om jouw mening te geven, waar de ander niets mee hoeft te doen. Een zienswijze is in mijn beleving geen verzoek, eis of bezwaar. Het is een zuchtje lucht, dat verdwijnt in het niets (of toch wel: de nota van beantwoording). Een koele dienaar vat alle zienswijzen samen tot een, in het straatje van de Wijze Leiders passend, zinnetje. En dat is het. Maar goed, zo moet het spel blijkbaar gespeeld worden.
De Wijze Leiders geven in hun ‘zienswijze’ aan Gewest Zuid aan, “dat windturbines op Randdijk niet te realiseren zijn, en vragen tijd om de mogelijkheden voor een nieuw, gemeente breed toetsingskader te onderzoeken, evenals alternatieve locaties.”
De mogelijkheden voor een nieuw, gemeente breed toetsingskader te onderzoeken. Dit toetsingskader kwam op 15 december uit de hoge hoed rollen. Geen toetsingskader met strengere geluidseisen voor windturbines op Randdijk, maar voor héél Teut-city. Na herlezen, zien we dat dit nieuwe toetsingskader wordt losgelaten op eventueel alternatieve locaties voor Randdijk. Dat terwijl er notabene een compleet onderzoek uit 2013 voorhanden is van WoodRiver, waar twee bijzonder geschikte locaties uitrolden met de minste overlast voor bewoners: de Loosberg en een bedrijventerrein naast de snelweg. Maar nu gaat datzelfde onderzoeksbureau WoodRiver weer iets anders onderzoeken. Geld moet rollen? Weer een nieuw rookgordijn?
Zelf sturen we Gewest Zuid natuurlijk ook een brandbrief (geen zienswijze), waarin wij ze dringend verzoeken om Teut-city toestemming te geven om met alternatieve locaties te komen in ruil voor Randdijk. Er loopt namelijk vanaf januari 2016 een traject voor de regio rondom Porttown, om extra locaties te onderzoeken, zodat Gewest Zuid nog meer windturbines kan plaatsen. Teut-city zou dan, als hoge uitzondering, mee kunnen lopen in deze procedure. Die wordt dan in het najaar van 2016 beklonken. Dat geeft ons wat lucht. Maar dan moet Teut-city natuurlijk wel toestemming krijgen van Gewest Zuid om alternatieven aan te dragen. En zo snel gaat de stroperige wereld van de overheid meestal niet. Enfin, beide brieven zijn eruit. In januari kunnen we opnieuw aan de slag.
Met onze nieuwe vrienden van het Bewonerscomité drinken we net voor de kerst nog een glaasje op de afgelopen hectische periode. Het wordt een gezellige bijeenkomst, waarbij we gelukkig ook nog kunnen lachen om wat we allemaal hebben beleefd. Niemand van ons was echt een actievoerder, en dat is eigenlijk precies wat we de afgelopen twee maanden hebben gedaan: flink actiegevoerd en herrie gemaakt. RanddijkTegenWind staat op de kaart en komt er niet meer vanaf, beloven we elkaar.
Kerstmis
Kerst staat voor de deur en ik kan alleen maar denken aan slapen. Slapen, en aan niets denken. Vooral niet aan windturbines! Of politiek. Maar Kerst is ook een tijd van reflectie, en dus wordt er veel nagedacht. Over het afgelopen jaar, maar (helaas) met name over de windturbines. En de nieuwe strategie die verder moet worden uitgewerkt. De conclusies, na een aantal dagen de stand van zaken op een rijtje te hebben gezet, zijn niet best. Wat een farce. Iedereen houdt zich van de domme; zowel de Volksbeschermers als de Wijze Leiders. Geen toetsingskader, betekent vogelvrijheid voor de Windreus en Gewest Zuid, als ze niet instemmen met het verzoek van Teut-city om een alternatief aan te bieden. En geen vastgesteld toetsingskader betekent ook het verdwijnen van de laatste kans voor de bewoners om ervoor te zorgen, dat die windturbines niet meer rendabel zijn voor Windreus als ze teveel ingeperkt worden. Dan moeten ze wel ergens anders heen.
Dat laatste is ‘wensdenken’. We moeten realistisch blijven en nadenken over onze volgende zetten. Ondertussen probeer ik de paniek in mijzelf te onderdrukken. De gedachte, dat hier twee van die enorme windturbines achter ons huis, en dat van duizenden anderen komen te staan, is onverdraaglijk. Hier is een kwaadaardige geest aan het werk geweest, is een steeds terugkerende gedachte. In plaats van in mijn forse stapel lonkende thrillers te duiken, moet ik weer terug naar alle informatie en onderzoeken die ik de afgelopen drie maanden heb doorgespit. Wat heb ik gemist? Mijn instinct blijft maar wijzen op opzet, gedraai en achterkamertjespolitiek. En mijn instinct is niet opzij te zetten. We moeten nog meer boven water zien te krijgen over Snaky en wat hij had uitgevreten de afgelopen jaren. Want dat het uitvreten was, dat staat voor mij als een paal boven water.
Ook Chienny dook er nog meer in, nu het werkleven even stillag. In plaats van lekker teuten, hielden we er een strak werkschema op na. Spitten, analyseren en verwerken. Dag in, dag uit. Zo besloten we rond de jaarwisseling, dat het bewonerscomité een Stichting moest worden, zodat we meer slagkracht krijgen. Als Stichting konden we namens de bewoners ook juridisch meer tegengas geven aan de Overheid. Want dat we nog wel even bezig zullen zijn, dat is duidelijk. Chienny schiet de kosten voor de oprichting van de Stichting maar weer eens voor. Eventuele subsidie kan later worden aangevraagd.
Kerst was voorbij, voordat we er erg in hadden. Naast al het spit- en denkwerk, hebben Chienny en ik veel geslapen en wat meer aandacht aan alle poezen en familieleden kunnen geven. Even terug naar bijna normaal. Even, dat realiseer ik me heel goed. Het is stilte voor de storm.
Nieuwjaar
Het nieuwe jaar is nog maar enkele uren oud en we hebben al haast. Haast, want in januari staat er een vergadering bij Gewest Zuid op de agenda over de zogenoemde partiële herziening VRM windenergie, waar Teut-city in mee kon liften voor een alternatieve locatie. Dit keer spreekt Justus in en we zouden er niet omheen draaien: we eisen onderzoek naar het besluitvormingsproces voor windturbines op Randdijk door de Wijze Leiders van Teut-city én het definitief schrappen van Randdijk als gewestelijke locatie voor het realiseren van 6MW aan Windenergie, vanwege de gevaren voor de veiligheid, leefbaarheid en gezondheid van de bewoners. Bovendien willen we weten of Gewest Zuid nu eindelijk akkoord heeft gegeven aan Teut-city om alternatieve locaties te zoeken.
Op 13 januari 2016 staan we weer in de Hofstad om in te spreken, en houdt Justus zich goed staande tussen de Volksbeschermers en de Wijze Leider Ratty, de baas van de locaties voor Windturbines in Gewest Zuid, en die ook is aangeschoven tijdens deze vergadering. Dit is de eerste keer dat wij Ratty in levenden lijve zien. Vorige keer is hij namelijk niet verschenen, toen ik insprak. Er zit nog iemand naast hem. Een vrouw, die hem telkens iets in zijn oor fluistert en een bijzonder arrogante uitstraling heeft. Is het zijn assistente? Wat ons het meest steekt, is dat zij beiden volledig ongeïnteresseerd om zich heen zitten te kijken, af en toe met elkaar smoezend, op het moment dat Justus inspreekt. Tenenkrommend. Er komen enkele reacties van de Volksbeschermers. Een daarvan vergeleek ons met konijntjes, die afwachtend in de koplampen van een auto zitten te wachten, totdat we overreden zouden worden. Ik begrijp direct dat hij ons wil waarschuwen. We moeten er nog harder in. Eisen dat er iets gebeurt, en wel bij de Wijze Leiders van Teut-city omdat duidelijk wordt dat zij aan het werk moeten met die alternatieve locaties. Tot slot komt Ratty met de reactie, waar ik al bang voor was: “Gewest Zuid houdt Teut-city aan haar opgave van 6MW aan windenergie op Randdijk”. Verder niets. Daar schieten we dus echt niets mee op, is mijn conclusie. Iedereen wijst naar elkaar, maar doet niets.
Stomend van irritatie staan we even later weer buiten. Niemand neemt de verantwoording dus op zich voor het onderzoeken van die alternatieve locaties. De een wijst vrolijk naar de ander en ondertussen gebeurt er niets. Precies zoals Chienny en ik al hadden geconcludeerd, en aanleiding was geweest voor de nieuwe strategie: er als haviken bovenop blijven zitten bij Gewest Zuid en herrie maken. Zij hebben het immers voor het zeggen.
Stichting RanddijkTegenWind 2016
Na deze frusterende vergadering bij Gewest Zuid, maken we als bewonerscomité de balans op: we worden zichtbaar tegengewerkt, er is geen communicatie van zowel de Wijze Leiders van Teut-city als Gewest Zuid naar ons toe. Die moeten haast wel onder één hoedje spelen. Hoe komen we daartussen? Door alles vast te leggen op schrift, brieven schrijven, in blijven spreken en de media inschakelen. Kortom: nog meer herrie maken dan we tot nu toe al gedaan hebben. Enkelen aan tafel hebben hier zichtbaar moeite mee. De afgelopen twee maanden was niemand in de koude kleren gaan zitten, en het vooruitzicht om er nog harder in te moeten gaan, was niet voor iedereen even aantrekkelijk. Knuffel waarschuwt dat we onze hand kunnen overspelen, als we niet genoeg meewerken. Immers, we hadden al enige politici tegen ons in het harnas gejaagd. Anderen vallen hem bij, dat we meer met Teut-city moeten gaan overleggen.
Daar zit juist mijn grote vrees. Het feit dat de Wijze leiders van Teut-city doodleuk Randdijk voor windturbines er bijna door hadden gedrukt, en het van de een op de andere dag lieten vallen, vind ik niet bepaald bemoedigend. Sterker nog: je moet wel heel erg ‘verward’ zijn als Volksbeschermer, wil je deze locatie serieus gebruiken als windturbinelocatie, bovenop duizenden bewoners en midden tussen de zware chemische industrie. Bovendien was ik dat verhaal met de Slaapdammers nog niet vergeten. En Snaky woonde notabene in Slaapdam, net als vele Volksbeschermers. Die hadden de windturbines maar even snel en mooi uit hun achtertuin gegooid. En wij zitten ermee opgescheept. Dus om Teut-city te dwingen tot een nieuwe locatie, zal niet direct gewaardeerd worden door de Wijze Leiders en Volksbeschermers in Teut-city. Neen, we moesten dit via Gewest Zuid zien uit te spelen, dat is onze laatste kans. En die partij dwingen de verantwoording voor het aanwijzen van een alternatieve locatie voor Randdijk op zich te nemen en Randdijk definitief te schrappen. Van Teut-city moesten we het niet hebben. Daar kon de maffia nog wat van leren, is ons vermoeden. Wij moeten er dus nog harder en cynischer in, dan we al waren geworden door onze ervaringen van de laatste maanden. Na lang discussiëren en overleggen is uiteindelijk iedereen akkoord met de nieuwe aanpak. Gelukkig. We kunnen verder.
De volgende dag zijn Justus en ik al vroeg in de weer. Het bewonerscomité wordt Stichting Bewonerscomité Randdijk. Door flink te googelen op internet hebben we een zeer betaalbare notaris gevonden, die er ook nog wel een ‘spoedje’ van wil maken. Zo schrijven we in een dag de statuten bij elkaar, de doelstellingen en vormen het bestuur. Ik word de voorzitter en woordvoerder, Chienny penningmeester en Justus secretaris en vice-voorzitter. Even de agenda’s flink door elkaar gooien, om allemaal tegelijk te kunnen tekenen, en het is gelukt; binnen een week!
Inmiddels rest ons niets anders dan Ratty een brief te sturen naar aanleiding van de vergadering van Gewest Zuid. Hierin stellen wij, dat ons vertrouwen in de Wijze Leiders en Volksbeschermers van Teut-city ernstig beschadigd is door hun acteren in deze zaak. Het heen en weer schuiven van wie, waar verantwoordelijk voor is, lijkt op het bekende ‘van kastje naar de muur sturen’, van burgers. Burgers, wier belangen u dient, en vertegenwoordigt. Om niet te eindigen als “konijntjes die in de koplampen van een auto staren”, verzoeken wij Ratty dringend om aan te geven bij wie de bal ligt over het onderzoeken van alternatieve locaties in ruil voor Randdijk, en of hij er inmiddels officieel toestemming voor heeft gegeven?
Ratty reageert niet op onze brief. Inmiddels zijn we erachter wie de dame in kwestie was, waar Ratty zo mee had zitten smiespelen en ginnegappen tijdens die vergadering. Dit bleek een Wijze Leidster te zijn: Foxy, belast met de uitvoering van de windplannen voor Gewest Zuid. Een ‘fijn’ duo, was onze conclusie, niet wetende dat wij vanaf dat moment nog heel veel met die twee te maken zouden krijgen, zonder dat we ooit echt met elkaar kennis zouden maken.
Frannie Frotter©